Pages

2007-09-29

Блогчидын Top100 бичлэг цуврал 11-15

11 – Бичгийн монгол хэлний уламжлал тасрах нь байна даа - Ш. Баатар
Баатар ахын бичлэгүүд дээр хүмүүс нэг их сэтгэгдэл бичдэггүй нь энэ хүний бичлэгүүд үнэхээр байх ёстой чинээндээ “тулсан” байдагтай холбоотой гэж би боддог.
Саяхан нэг хүн миний блогийг үзээд: (анх блог гээч юмыг харсан байж ч мэднэ.) - шинэлэг гоё л юм. Уншихад яг л найзууд хоорондоо ярилцсан аятай санагдлаа. Гэхдээ алдаатай үгнүүд нүдэнд өртөөд нэг л тиймэрхүү байна. Цаашид анхаарна биз ээ гэж билээ. Тэр хүний үгнээс болоод ийн бодсоноо энд оруулав:
- Блогчид минь ээ, энүүхэн эндээ гэж хэлэхэд өөрийн бодлыг хэрхэн ямар хэлээр яаж илэрхийлэх нь таны хэрэг боловч эх монгол хэлнийхээ ирээдүйн тухай анхаарч тоож нэг бодвол ямар вэ? Бидний үүсгэсэн энэ их агуулга ирээдүйн монгол хэл дээрх эрдэм мэдлэгийн хөмрөгт лавтай нэмэр болох нь гарцаагүй шүү дээ.

12 - “Өөр хэл байтугай өвөр монгол аялгаар ярьж чаддаггүй сэтгүүлч” – Ш. Баатар
Ярианы хэлний тухай энэ бичлэгийг уншаад “манай нутгийнхан аялагатай ярих нь ч гаагуу шүү” гэдэг онигоо санаанд оров. Би ч бас оюутан болж хотод ирээд мөн ч их шоолуулсансан. Дөрвөн жилийн дотор хэн ч шоолохооргүй ижилссэндээ сэм баярлаж явсан маань ухвар мөчид хэрэг байсан байж. Амралтаар гэртээ очоод аав ээжийгээ шоолоогүй л байгаа даа гэж санаа зовсондоо Баатар ахын энэ бичлэгийг олонд онцолж энд орууллаа.

13 - Бухын хамар шогнойх цагаар... – Galaarid
Бухын хамар шогнойх цагаар урт жолоот ажлаа эхэлбэл их юм амждаг даа. Энэ өгүүлбэрийн утгыг Галаарид ахын ээж түүнд хэрхэн тайлбарласан хийгээд манайханы эрт дээр цагаас нууц утгат үгээр харилцдаг байсан тухай нэгийг сонирхуулсан энэ бичлэгийг таньд өргөн барья. Бичлэгийн доор Буянцогтоо ахын “Өлзийнарангийн өчил” бичлэгээр ороод гарахаа мартавуузай.

14 – Чихний чимэг үү, чихний чийр үү? - Тулгат
Асуудал хөндсөн энэ бичлэгийг бас л эх хэлээ хайрлагсад санаа зовогсод уншаад үзвэл түмэн бодол эргэлдээд л явчихна гэж мэд. Дээр өгүүлсэн ах нарын бичлэгүүдэд дурдсан зүйлүүдийг үл анхаарсанаас явж явж үр дүн нь хэрхэн гарчихаад байгаа тухай Тулгат анд гярхай илрүүлж бичсэн байна гэж би бодоод энэ бичлэгийг орууллаа.

15 - Зөв бичгийн дүрэм – Зоригт
За тэгээд энэ таван бичлэгийг дэс дарааллаар нь уншаад үзээрэй. Энэ бичлэгийг бас дээр нь байгаа Тогоруугын бичлэгийг ч сүлбээд үзчихээрэй. Зоригт андын энэ бичлэгээс хойш би л лав дахиж гарчигт цэг тавьж бичээгүй. Та бүхэн ч бас энэ мэт миний алдааг олоод өгөөд байвал нэг насаараа буян бодож явна шүү гсн :D

2007-09-28

Блогчидын Top100 бичлэг цуврал 6-10

6 - Агуйн тухай сургааль - Сайнбаяр
Энэ бичлэгээс Сайнбаяр андын орчуулсанаар алдарт Платоны Allegory of the Cave – тай эх хэл дээрээ танилцах боломжтой. Үнэхээр хуучиршгүй зохиол юм.

7 – Чанар – Iga
Товариш Игаагийн бичлэгүүдээс алийг нь ч яахав гэж эргэлдэж байгаад энэ бичлэгийг сонгочихлоо. Товчхондоо бол хүн чанарын тухай бяцхан бичлэг л дээ. Гэхдээ хамгийн сүүлд ...үргэлжилнэ гэсэн үгээс нь ургуулаад бодохоор...

8 – Тэр – Хүдэр
Манай Хүдэр анд найзынхаа тухай бичсэн байна. Энгийн мэт боловч намайг найзынхаа тухай бичихэд хүргэсэн бичлэг байгаа юм. Та бүхэн сонирхоод л үз.

9 – Нойр – Gobi
Энэ их эрчилсэн хөгжил дэвшил бужигнасан нийгэм дунд амьдарч байгаа бидний үеийнхэн нойрны тухай энэ бичлэг болон доорх сэтгэгдэлүүдийг нь сонирхож үзэхэд ямар ч байсан илүүдэхгүй нь ойлгомжтой.

10 - Хэрхэн бага унтаж их эрч хүчтэй байх вэ? – Очко
Нэгэнт нойр гэдэг сэдэв уруу ороод ирсэн юм энэ бичлэгийн хажуугаар өнгөрчиж тэвчсэнгүй шүү. Учир нь бүүр шинжлэх ухааны үүднээс мэдээд авууштай зүйлүүдийг бичсэн байгаа.

...За хө одоо 90-хэн бичлэг үлдсэн байгаа. Сонгох үнэхээр хүнд ажил бололтой. Яваандаа улам хэцүү болох байх даа гэж...


2007-09-20

Блогчидын Top100 бичлэг цуврал

Блогтой танилцсан түүхийн урт маань даруй хоёр жил дөхөж явна. Энэ хооронд маш олон хүн блог бичиж эхэлсэн, мундаг мундаг олон хүнийг ичнээ таньдаг болов. Нүд нээсэн сайхан бичлэгүүд ч олныг уншив. Цаг хугацааг ч чамгүй зарцуулав. Энэ хооронд миний гүүгл рийдэрт маш том сан үүсэн бий болсон байна. Цаашид ч өргөжих нь дамжиггүй. Тэгэхээр энэ хугацаанд надад ямар нэг хэлбэрээр сэтгэгдэл төрүүлж чадсан бичлэгүүдээс шилж сонгож байгаад 100-г нь шинээр блог ертөнцөөр аялагсдад танилцуулахаар шийдлээ. Та бүхэн бас сэтгэгдэл хэлбэрээр өөрт таалагдсан бичлэгүүдээ бусадтай хуваалцахыг хүсвэл үлдээнэ бизээ.

1 - Ухамсар нэг л агшинд єєрчлєгддєг - Тулгат
Тулгат андын бичлэгүүд цаанаа нэг амттай. Энэ бичлэгийг уншсанаар хүний ухамсар эволюцийн үүднээс гэнэт өөрчлөгдөх нь боломжтой юу? гэсэн асуулт таны сонирхолыг эрхгүй татах болно.

2 - Цаг, завын тухай хэдэн үг - Хишигбаатар
Энэ бичлэгийг уншсанаар "завгүй ээээ завгүй" гээд байдаг үгийг хэлэхдээ ямар нэг юм толгойд чинь тээгэлдээд байдаг болно доо.

3 - Аав - Тогоруу
Хөгжилтэй чөлөөтэй өнгө аястай энэ бичлэгийг унших хүртлээ блогийг би "албан ёсны" гэж ойлгодог байснаа нуугаад яахав. Хишгээ ах мэссэнжэрээр линкийг нь явуулаад "сэтгэх гэж сэлэмдсэн байна" гэж билээ.

4- Юм болгонд дүрэм журам хэрэгтэй - Зоригт
Хоёр жилийн өмнөх бичлэг боловч байдал Зоригт андын хэлсэнээс дордсонуу гэхээс дээрдээгүй л байна. Та бүхэн юун тухай болохыг уншиж үзээд ойлгох буйзаа.

5 - Бусдыг хvндэлж амьдарцгаая - Хишигбаатар
Дээрх Зоригт андын бичлэгийг уншсаны дараа энэ бичлэгийг уншаад үзсэн хүн маргаашнаас замын хөдөлгөөний дүрэм баримтлах нь эрс сайжирана. Ухамсар нэг л агшинд өөрчлөгдөх ч юм билүү гэж бодов.

2007-09-18

Anonymous - Мэргэ таамгийн тухайд

Welcome to the real world! Matrix

Матрикс -н зөнч Бифияа гээч шүлс гоожмоор гоё сэдэв байна даа..
Нео бүхнийг абсолют зөгнөж чаддаг зөнч дээр очдог. Энэ зөнч "бүх" зүйлийг урьдчилан харж чадна. Тэгээд Нео-той анх уулзахдаа:
- Вааранд санаа бүү зов! гэж хэлдэг. Нео: -Юун ваар? гэж хэлээд эргэтэл тавиур дээр байсан ваарыг татаж унагаад хагалдаг. Санаа зовсон Нео уучлал гуйхад зөнч санаа зовох хэрэггүй гэдэг үгээ дахин сануулна. Энэ хүртэл энгийн нэг зөн билэг. Харин Нео:
-Та яаж мэдвээ? гэж асуухад зөнч:
-Яаж мэдэв гэдэг нь гол биш, хэрэв би чамд "вааранд санаа бүү зов!" гэж хэлээгүй бол чи ваар хагалах байсан уу гэдэг нь л сонин байна... гээд учиртай инээмсэглэнэ. Матрикс үнэхээр гайхалтай бүтээл. Энэ хэсэгхэн кадрт ийм том сэдвийг багтаачхаад цааш бүр гоё зүйлс нь үргэлжилнэ.
Нэгэн найз минь дээрхийг тайлбарлан доорх санааг ярьж байсан юм. Амьдралд зарим нэг үйлдэл зайлшгүй байдаг. (хувь тавилан) Жишээ нь үхэл. Сүйт бүсгүйнхээ үхлийг өөрчлөхийн тулд өнгөрсөн рүү очдог эрдэмтэний тухай кино байдаг даа. Үхлийн шалтгаанийг нь өөрчилсөн ч сүйт бүсгүй нь өөр нэгэн санамсаргүй шалгаанаар яг тэр цагтаа янз бүрээр үхдэг. Бурхан хорвоогийн бүх зүйлийг хянаж чадахгүй учраас тодорхой хэдийг л төлөвлөдөг. Зөнчийн хувьд Неогийн ваар хагалах нь зайлшгүй болохыг хараад албаар туршсан байж болох.. Найз маань ингэж тайлбарласан юм.
Нөгөөтэйгүүр матрикс кинонд зүгээр нэг цаг хугацааны энгийн парадоксыг уран гоёор харуулсан ч юм шиг.
Стефен хокинг -ын номонд энэ талаар үнэхээр гоё бичигдсэн байдаг. 19 -р зууны эрдэмтэд (Лаплас..) орчлон ертөнц бүрэн шалтгаанцсан (детерминистик) гэдэгт итгэдэг байж. Хэрэв би Ганбаад Монтеныг ав гэж зөвлөөгүй бол Ганбаа Монтеныг авахгүй, аваагүй бол энэ блогийг бичихгүй, бичээгүй бол би мөн бичихгүй байсан. Хэрэв би бичээгүй бол та уншихгүй, үүнийг уншаад одоо наад төрж буй бодол чинь ч танд бодогдохгүй байсан..
60 -д оны Хэйзенбергийн тодорхойгүйн зарчимд няцаагдсан детерминистик үзлийг өөрөөр үйлийн үр гэж нэрлэж болох мэт.. тодорхойгүйн зарчим эгэл бөөмсийн эгэл бус орон зайд л үйлчилдэг болохоор бидний мэдэрдэг ертөнцийг тодорхой хэмжээнд детирминистик гэж болох л доо.. би одоо байгаа мэдээллээ ашиглан энэ comment (блог?) -г минь Ганбаа уншаад инээнэ гэдгийг урьдчилан хэлж, зөгнөж чадна. Хэрэв зөн билэгийг детирменистик утгаар нь тайлбарлавал бүрэн үндэслэлтэй л зүйл. Матрикс -д ч энэ утгаараа байдаг. Зөнчийн хувьд тэр 3-р анги дээрээ програм болж таардаг. ө/х бүхэл матрикс -н бүх мэдээллийг боловсруулж ирээдүйг урьдчилан хэлдэг програм. Зөнч бифияагын компонент гэмээр програмуудыг өдгөө зохион хэрэглэж байгаа шүү дээ. Энэ хүртэл гарсан санааг та өөрөө Стефен хокинг-ын номноос оригоор нь уншсан нь дээр байх. Харин мэргэ төлгийн но той байж болох зүйл нь огтын хамааралгүй мэт мэдээллийг ашиглан ирээдүйг хэлдэгт л байх шиг. Сонгодог жишээ бол зоос байна. Сүлд буух үзэгдэл нь детирминистик үзлээр бол зоосны анхны байрлал, жин, өндөр, анхны хурд, импульс, агаарын даралт, дулаан, нягт, мөнгөтэй хүрэлцэж буй агаарын молекулууд, тэдгээр молекулудтай мөргөлдөж буй молекулууд ......... г/м тооцох боломжгүй олон хүчин зүйлээс хамаарна. Энэ ч мэдээж. Гэвч гол зүйл нь зоосийг шидэхдээ миний бодсон бодол түүнд бас нөлөөлөх үү? гэдэгт л байна. Энийг бол харин батлах ч, няцаах ч боломжгүй учраас хувь хүний шүтэх, эс шүтэх эрх чөлөөний орон зай тогтон байх мэтээ... (дуусгах шахав...)

"Бодлын" талаар "бодох" нь өөрөө парадокс мэт санагддаг учраас, нөгөө талаас нэрээ, үгийг мартчихгээд байдаг тул больёо.

Та хувь тавиланд итгэдэг үү? гэдэг асуултыг асуухад үнэхээр кайфтай байдгийн.
Таны яг энэ мөрийг уншиж байгаа чинь хувь тавилан мөн үү?!


Детерминистик талаас нь бодвол үйлийн үрийг хувь тавилан гээд нэрлэчихэж болно л доо. Жишээ нь өглөө нар мандах нь хувь тавилан г/м.
Гэхдээ хүмүүс хувь тавилан гэдэг үгийг сонсохдоо Бурхнаас ч юмуу далдын тайлбарлагдашгүй зүйлээс амьдралыг нь зохицуулах гэдэг утгаар нь хүлээн авдаг шүү дээ.
Физикийн хуулиар зохицуулагдах детерминистик ертөнц, Бурхан болоод сүнсэн ертөнцөөс хүртэл үйлдэл минь хамаараад байхад би яаж сонголт хийх юм бэ?! (Нео бас үүнийг зөнчөөс асуудаг.) Өөрийгөө эрх чөлөөтэй гэж бодох ганц үндэслэл нь тодорхойгүйн зарчим. Тэрийгээ сургийг нь дуулснаас биш өөрөө ч бүрэн ойлгоогүй.
Ямар ч байсан одоо байгаа физикийн хуулиар тайлбарлагдахгүй сүнсэн ертөнц бодитой гэдэгт би итгэнэ. Яг л бодол шиг хийсвэр сүнсэн ертөнц лав байгаа. Хэрэв та материалист бол миний бодлыг тархины эсийн цах.сор харилцан үйлчлэл гэх байх л даа. Тэр бол таны л тархины эсийн цах.сор харилцан үйлчлэл. за энэ ч яахав.
Би лав хувьдаа ЭРХ ЧӨЛӨӨТЭЙ! Миний сонголтын ихэнхи хувь нь бодит амьдралаас, багахан хэсэг нь сүнсэн ертөнцөөс (урьд нас, эцэг өвгөдийн түүх, сүнсэн ертөнц, магадгүй Бурханы хүсэл) хамаарах ч гэлээ үлдсэн өчүүхэн хэсэгтээ би өөрийн эрх чөлөөгөө бүрэн дүүрэн эдлэх болно. Хэрэв үгүй юм бол би (хокинг-ы хэлдгээр) хэний ч өмнө, бурханы ч өмнө хариуцлага хүлээх шаардлагагүй болно.
Тэгэхээр сүнсэн ертөнцийг мэдрэх чадвартай хүмүүсийг би үгүйсгэхгүй. Харин Монголд минь ингэтлээ ихсээд байгаа шалтгааныг "Энэ хорвоо дээр тэнэгүүд нь луйварчдаасаа олон. Тиймгүйсэн бол луйварчид нь юугаараа амь зуух билээ" гэдэг афоризмоор тайлбарлах байна.
Хэт их зүйл бичиж залхаасандаа хүлцэл өчин ёсолсон Anonymous.

2007-09-15

Сонгомол эсээнүүд

Монтень бидний үед амьдарч байсан бол үнэхээр тасархай мундаг блогчин байх байжээ. Учир нь тэр биднээс хэдэн зуун жилийн өмнө амьдарч блогдож байсан боловч хамгийн мундаг нь гэж хэлүүлэхүйц зүйлүүдийг бичиж байсан байна.

Нэг л үр дүнд янз бүрийн аргаар хүрч болдог,
Уй гунигийн тухайд,
Мэргэ таамгийн тухайд,
Юунд ч үл ажрах туйлбартай зан чанарын тухайд,
Гүн ухаан нь үхэлд суралцах явдал болох тухайд,
Айдсын тухайд.
Та энэ номыг уншиж амжаагүй бол уншихаа түр азнаад эдгээр сэдвүүдээр энтри бичиж үзнэ үү. Дараа нь энэ номыг авч уншаад өөрийн бодол санааны цар хүрээ 1533 онд төрсөн хүнийхтэй хэр дүйж байгаагаа сонирхвол танд миний зүгээс барьсан маш том бэлэг болно гэдэгт нэн итгэлтэй байна. Хүлээн авна уу. Сэдвүүдээс бидэнд сонирхолтой байж магадгүй хэд хэдийг нэмье.

Сэдсэн санаанууд маань бидний үйлдэл алхмыг шүүн цэгнэдэг тухайд,
Сайн мууг хэрхэн хүлээж авах тэдгээрийн талаарх бидний төсөөллөөс голчлон хамаардаг тухайд,
Бидний төсөөлөл хир хүчтэй тухайд,
Нэгнийх нь олз нөгөө хүнийх нь хувьд гарз байдаг тухайд,
Ганцаардлын тухайд,
Нойрны тухайд,
Дэмий хоосон арга залийн тухайд,
Бүх юм өөрийн цаг хугацаатай,
-----
Энд нэг хөгжилтэй зүйлийн тухай өгүүлье. Мэргэ таамгийн тухайд сэдэвт: - Ийсүүс Христос гарч ирэхээс бүүр өмнө ч хүмүүс мэргэч бөө нарт итгэх итгэл нь суларчихсан юм билээ. Ясаар юм уу, чулуугаар заяа төөрөг мэргэлэх гэх мэт ирээдүйд юу болохыг хэлэхийг оролдсон олон “саваагүй” арга одоо ч байсаар байгаа билээ. Тайлагдашгүй бүхний өмнө хүн хүчин мөхөсдөөд ирэхээрээ ингэж будилж эхэлдэг тухай бичсэн байсан юм. Яг энэ бичлэгийг уншиж байхад ТВ-ээр хоёр минутийн ирээдүйгээ харж чаддаг хүний тухай Николас Кейжийн тоглосон Холивүүдийн нэг кино гарч таарваа хө. Манай хоёр дүү ийм бол гоёо гэж ирээд л ярилцаж байхыг нь харчаад би ийм байх боломжгүйг батлах гэж оролдов.
Тэгээд би: -ирээдүйд болох ямар нэг бүтэлгүй зүйлийг харчихаад түүнээс зайлчиж байгаа бол тэр бүтэлгүйтэлийг харсан нь худлаа болчиж байгааг тайлбарлах гэж элгээ хөштөл инээлдэв. Учир нь 2 секундын дараа болох үйлдэлийг чи харж чаддаг байсан бол намайг ингэх гэж байгаагаас бултаад би алгадаж чадахгүй байсан биз дээ гэнгүүтээ нэг дүүгээ алгадаад хаячихсан. (мэдээж аяархан л даа) Ха ха. Тэр кино ёсоор бол манай дүү ирээдүйг хардаг байсан бол би алгадаж чадахгүй тэ? Тэгэхээр дүү маань алгадаж чадахгүйг л харсан байж таарч байгаа биз дээ? Хэ хэ.
Уг номонд ийм нэг латин үг ишилсэн байсан. Ирээдүйд юу болохыг мэдлээ гээд, ямарч ашиггүй билээ. Зайлшгүйн өмнө юу ч хийж чадахгүйгээ мэдэрч тарчилна гэдэг тун хөөрхийлөлтэй хувь юм гэж. Дүү нар маань тэр киног үзэхээ болиод хичээлээ хийцгээж эхэлсэн л дээ. Учир нь би хичээлээ хийцгээхгүй бол хоёр долооногын дараа дүн гаргахад юу болдогыг хэлж өгсөн.

2007-09-08

Гарчиггүй

Өнөөдөр бол хагас сайн, гэлээ ч ажил дээрээ нилээд суулаа, сая гарч хоол идчээд Интерномоор орж дэлгүүр хэсэнгээ сайхан тэнэж яваад ирвээ хөөрхий. Манай ажлын энүүгээр эргэн тойрон барилга байшин бариад толгой дээрээс тоосго “хөөш” гэх вий гэсэн айдастай л явдаг боллоо. Мотоциклийн юм уу барилгын хамгаалалтын малгай олж өмсөөд явдаг юм билүү, бас даатгалд хамрагдах хэрэгтэй ч юм уу.

За тэр ч яахав, ахмадын холбооны байр гээд нэг хуучин байшинг нураах гэснээс болоод бас ажилдаа ирэх замд сонирхож харах зүйлтэй болоод байгаа. Тэнд байшингаа нураалгахгүй гэсэн ахмадуудад туслахаар “нацистууд” ирсэн бололтоймаа. Түрүүчийн долооногт вимо дотроос Монголд Нацизм мэндлэх үү гэсэн хэлэлцүүлгийг уншсан. Яг тэрийг уншсаны дараа ахмадын холбооны байрны хэмхэрхий цонхоор Гитлерийн хас тэмдэгт туг намирч байхыг хараад үнэхээр их гайхав. Хас тэмдэг бол монголчуудаас гаралтай гэж мэтгэх хүн гарах л байх. Үгүйсгэхгүй ээ манай нутагт адуундаа одоо ч хас тэмдэгээр тамга тавьдаг хэвээрээ, гэхдээ тэр улаан туган дээр цагаан тойрог дунд хар хас тэмдэг байх нь Гитлерийн их аллагын билгэ тэмдэг гэдэгтэй надтай маргахгүй байлгүй. За энэ учрыг үнэхээр олсонгүй... Харин сая анзаарсан чинь хас тэмдэгт туг энэ зураг дээрх шиг ногоон болчихсон байж байна. Ёстой хачин юм. Ер нь учир мэдэхгүй байж хэтэрхий том зүйлээр тоглож байгаа залуус юм биш үү. Хятад хүнтэй хамт яваа нь мэдэгдсэн монгол эмэгтэйчүүдийн үсийг хусч эхэлсэн гэнэ. Энэ чинь одоо юу болоод байна вэ? Тэмцэх гээд байгаа зүйлтэйгээ буруу тэмцэж байна биш гэж үү? Хэн нэг гэмгүй хүн хэлмэгдэхгүй гэсэн баталгаа алга байна даа янз нь... За үс гэзэг төдийхөнөөрөө хэлмэгдээд өнгөрвөл ч дүүрч, нэг өдөр ажил дээрээ халзан ороод ирсэн хүний нэр төр шороо бужигнуулаад л унадын байгаа биз дээ.
Тэнд “хамгаалалтанд” байгаа залуусийг харсан. Үүдээр нь нэг шүлсээ хаячихсан нарийхан хар өмд өмсөөд хар алчуурын цаанаас цоо ширтэж байвал яах уу? Өөрийн эрхгүй боевик бодолууд толгойд эргэлдтэл харж байгаам чинь. Зургийг нь нэг авчдиймуу гэснээ заамдаж аваад эх орныхоо нэрийн өмнөөс намайг зодчуул яана гэж айчлаа. Ёооё. Монгол залуус ингээд сууж байж таарахгүй, Залуусыг ийм болгоход түлхсэн хүмүүс нь илүү буруутай! За за яриад байвал их л юм байна. Гэхдээ ядаж би улс төржихөө байя.

Интерном ороод оо, тэнд Дэлхий бөөрөнхий биш ном ганц хоёрын зэрэгхэн л үлдсэн гэнэ шүү, манайхан үнэхээр энэ номын утга учрыг ухаарч авахыг хичээж байгаа бололтой. Хоёр дах хэвлэлтийн тухай бодох цаг Отгонпүрэв андад маань ирж байгаа бололтойдог.

Би ном хараад зогсож байсан, хажууд нэг хүн худалдагчаас нь асууж байна. Ямар ямар номнууд байна? Худалдагч нэээх гайхаж харсанаа та ямар ном сонирхоо вэ? -1500-гийн үлгэрийн ном байна уу? Худалдагч за яг тийм үнэтэй байхгүй тэр ширээн дээр найм орчим мянгын хэдэн ном байгаа. (заав). Явсаных нь дараа худалдагч бүсгүй найз бололтой эмэгтэйд: -энэ хүн дандаа сонин сонин юм асууж орж ирдийн, тэгээд дандаа том хүний ном сонирхоод зогчиноо хэ хэ. Анх удаа л өөр төрлийн ном асууж байна гэв. Миний чих уртыг хэлэх үү, инээд муутайг ч хэлэх үү бушуухан холдов. Гэхдээ блог дээрээ биччий яадийн. Тэр хүн хичнээн сонин санагдаж байсан ч үйлчилгээний ажилтан хүн энэ мэт байдлаар ярихыг цээрлэх ёстой байх л даа.

Мишэль Дэ Монтэний Сонгомол эсээнүүд гэдэг ганц ном авчлаа. Номын санд эхний эсээг нь уншиж үзсэн чинь бас ч дажгүй юм гээч. Миний блог дээр нэг хүн санал болгосон нь номын дэлгүүрт яг нүдэнд тусаад тэсэлгүй авчлаа. Орчин үеийн өнөөх essay гээч зүйлийг анх бий болгосон хүн юм байх. Бичлэгээ паблишдаж хаячаад харьж уншдаг хэргээ хө.

2007-09-01

Амьтны ферм

George Orwell – хэмээх эрхэмийн энэ ном орчуулагдсан газар болгондоо моодонд ордог юм гэнэ лээ. Хүмүүс ч их ярьж ПиАр-дах юм. 1984 болон Амьтны ферм гээд энэ хоёр номыг саяхан Интерномоос авч номын сандаа нэгтгэсэн л дээ. Гэхдээ өмнө нь Амьтны фермийг Батака найзынхаа ажлын номын сангаас авч уншиж байлаа. Тухайн үед нэг дор сууж байгаад уншаад дуусгачихсан, дахиж олдохгүй байсан болохоор эргээд нэг унших юмсан гэж бодогдоод л байсан юм. Ашгүй нэг юм өөрийн болгож авлаа.

Сталины үе буюу аль 1945 онд хэвлэгдэж байсан ном шүү дээ энэ чинь. Бяцхаан энэ ном Soviet нийгмийг тэр чигээр нь задлан шинжилж алхам тутамыг нь няцаан, гажиг булай бүхнийг нь баталсан болохоор, Социализм гээчийг бүтээлцэж явсан маниусын өвөө эмээ ээж аав нарыг Молли хэмээх гүү, Цангинуур хэмээх гахай Боксэр гэдэг морь зэрэг амьтдын дүрээр орлуулан яг биччихсэн болохоор унших битгий хэл нэрийг нь дурьдахаас эмээдэг байсан цаг саяхан гэнэм.

Аав ээжүүдийн социализм босгохоор ажил хөдөлмөрт зүтгэж явсан үеийг сонсохоор яг л Боксэр хэмээх ажлын морь санаанд бууж байгаам даа.
Бахархалт салхин тээрмээ барихын тулд хамаг байдгаа боолын ёсоор тавиад туучихсан эцэст нь энгэртээ гялалзах хэдэн метал хийцэнд сэтгэл хангалуун далийж одсон “морь” хичнээн олон байсан бол... Хэдий тэнэг ч гэсэн хичнээн олон Молли гүү төрөлх амьтны фермээс зугтаасан бол... Хичнээн олон манлайлагч гахай хурал дээр нохойд уруулж мөнх бусыг үзүүлсэн бол...

Бүхэл бүтэн далан жил фермийн амьдралаар амьдарсан "амьтдын" удам угсаа болох би одоо ийм тойм бичээд сууж байгаа боловч тухайн үед амьдарч байсан бол бас л нэг “Амьтдын ферм мандтугай” явах байсан байх даа.

...Орвэллийн 1984 гэдэг номыг харин уншиж арай амжаагүй байгаа... Сая википэдиадсан чинь 1949 онд хэвлэгдсэн ном байна шүү дээ. Бас л айн...