Бүтээмж өндөртэй хүний 7 дадал

Англи нэр: The 7 habits of highly effective people

Зохиогч: Stephen R.Covey

Номын төрөл: Хүний хөгжил

Товч агуулга: Хүний тухай, хүний бүтээмж болон хүний зан чанарын тухай, ёс зүйн тухай зохиогчийн олон жилийн судалгаа, туршилт, ажиглалт дээрээ үндэслэн бичсэн энэхүү номоос та өөрийнхөө нөөц бололцоо, төвлөрөх ёстой өөрийн үнэлэмжүүдийг хэрхэн олж тодорхойлох, хүн өөрөө өөрийнхөө амьдралыг хэрхэн хөгжүүлэх боломжтой тухай олж мэднэ.

Орчуулсан: Н.Сома, Дөлгөөн, Уянга

Орчуулга хянасан: Ж.Бат-Эрдэнэ, Э.Юмчин

Орчуулан хэвлэсэн он: 2006

Үнэ: 13600 төгрөг /Интерном/

• Зохиолч уг номыг бичих болсон гол шалтгаан нь юу вэ?
  

Хувь хүний хөгжлийн эсвэл амжилтанд хэрхэн хүрэх талаар өгүүлдэг маш олон ном зохиол бүтээлүүд байдаг. Гэтэл хувь хүний бүтээлч байдалд, амжилтанд эдгээр номнууд нэг л өнгөцхөн эмчилгээ, өнгөцхөн арга ухаан зааж яг хүмүүний хүсдэг тууштай жинхэнэ амжилт гаргах хүчин зүйл болж ихэнхдээ л чадахгүй байгааг зохиогч анзаарчээ. Өөрөөр хэлбэл хувь хүний ямар нэг ур чадварыг түргэн хугацаанд хөгжүүлэх, бусадтай харилцах, өөрийгөө илэрхийлэх янз бүрийн арга замуудыг өгүүлцгээх мөртлөө эдгээр арга барил, ур чадваруудыг эзэмшсэн хүмүүс ажилдаа амжилт гаргасан боловч амьдралдаа тодруулбал гэр бүлийн тал дээрээ ихийг алдсан байдаг, эсвэл гэр бүлийн амьдрал нь жаргалтай сайхан яваа мөртлөө ажилдаа амжилт гаргаж чадаагүйдээ сэтгэл гонсгор яваа нь ч бий. Мөн мэргэжилдээ маш сайн боловсорсон боловч харилцааны ур чадвараар тааруу, хамтын ажиллагаанд зүтгэхдээ учир начрыг нь олдоггүй хүн ч бий. Олон сайхан бизнес цэцэглүүлж амжилтанд хүргэсэн боловч амьдралдаа сэтгэл хангалуун бус дотроо шаналагсад ч байдаг гэнэ. Яагаад ийм зөрчилтэй хүмүүс олон байдаг юм бэ? Амьдрал нэгийг өгвөл нөгөөг нь заавал авдаг гэж үү? хэмээн зохиолч өөрөөсөө асуусан бизээ. Гэтэл амьдралынхаа аль ч талбарт төгс амжилт гаргасан хүмүүс цөөнгүй. Эдгээр хүмүүс болон дээрх хүмүүсийн үндсэн ялгаа юу юм бэ? Зохиолч энэ бүхний шалтгааныг тодруулж жинхэнэ амьдралын утга учрыг хайхаар олон жилийн өмнө замд гарч тууштай судалгаа шинжилгээ, ажиглалтын үр дүнд өөрийн гэсэн дүгнэлтэнд хүрсэн тул энэ ном бичигджээ.

• Ерөнхий агуулга
  

Хүний зан заншил нь, өдөр тутмын жижиг сажиг гэлтгүй бүх үйл нь ирээдүйн амжилтынх нь үндэс шалтгаан болж байдаг тухай, өөрийн зарчим, хүсэл эрмэлзлэл хийгээд үнэт зүйлс, ажил амьдрал, үзэл бодол, ойлголтууд зэрэг таныг бүтээж буй бүхий л талууд өөр хоорондоо уялдаа холбоотой, зөрчилдөхгүй болж ирсэн цагт л жинхэнэ амжилт, жинхэнэ хүч чадал, жинхэнэ амар амгаланг олдог тухай өгүүлжээ.

• Зохиолчийн итгэж үнэмшиж буй тэр арга зам юу вэ?
  

Энэ номонд хувь хүний зан заншлын ёс зүйг өөриймшүүлэхийн тулд зохиогчийн санал болгож буй хоёр үндсэн зорилтод хүрэх замаар явахыг зөвлөжээ. Эдгээр хоёр зорилтод хүрэхийн тулд өөртөө тодорхой долоон дадлыг хэвшүүлэх бөгөөд энэ нь таны амьдралыг бүрэн сэргээх болно гэж зохиогч итгэж байна.

Эхний зорилт бол хараат байдлаас бие даасан байдал руу шилжих. Ямарваа зүйлд өөрийн тодорхой зарчмаа баримталж бодлоготой хандах, аливаа үйл хийхдээ сэтгэл оюундаа бодож дуусгаж байж эхлэх, хийх зүйлсээ өөрийн зарчим үнэт зүйлд тулгуурлан эрэмбэлж байж барьж авах замаар бие даасан хүн болох тухай тун сонирхолтой бичжээ.

Удаах зорилт бол бие даасан байдлаас харилцан хамаарсан хоршил бий болгох. Бид амьдрал дээр, ажил дээр, ангидаа хаа сайгүй бие биентэйгээ харилцаж баг болон амьдрах, ажиллах, сурах шаардлага үргэлж тулгарч байдаг. Харилцаж буй талууд харилцан сэтгэл хангалуун үлдэх боломж байдаг гэдгийг мэдэж, түүнийг олтолоо харилцан ойлголцохоор ажиллах тухай win-win зарчим, өөрийгөө нөгөө хүндээ ойлгуулахын тулд эхлээд өөрөө нөгөө хүнээ маш сайн ойлгож байгаад дараа нь ойлгуулах тухай, амжилтын төлөө гэсэн ойлголцол бий болгож хоршил үүсгэх тухай гайхалтай өргөн хүрээтэй сэтгэж бичсэн байна.

Энэ ном бүхэлдээ чухал зүйлсээр дүүрэн, тэр болгоны тухай бичихгүй ч миний хувьд чухал гэж үзсэн бас нэгэн ойлголтыг энэхүү тоймдоо оруулая гэж шийдлээ.

• Түгшүүрийн хүрээ ба Нөлөөний хүрээ

Дэлхий дээр зургаан тэрбум гаруй хүн амьдардаг. Бүгд өөр өөрийн гэсэн түгшүүрийн хүрээтэй. Жишээлбэл би гэхэд ундны усыг хамгаалах юмсан гэж санаа зовж байна. Улаанбаатарын байшин хорооллынхон ундны усыг хэтэрхий үрэлгэн хэрэглэж ирсэн гэдгийг би олж мэдээд харуусаж байна. Түгшиж байна. Гэр хорооллынхон болохоор газрын хөрсийг маш их бохирдуулдаг гэдэгт бас санаа зовж байна. Энэ үзэгдэлүүд намайг дэлхий дээр оршин байгаа эсэхээс үл хамааран явагдаж байгаа боловч би түгшиж байна. Танд бас надад түгших санаа зовох маш олон зүйл байдаг. Миний санаа зовдог бүх л зүйлсийг миний түгшүүрийн хүрээ гэж үзэж болох юм. Үүнтэй адил танд ч бас санаа зовдог, айдаг зүйл бишгүй бий. Тэр бүгд бол таны түгшүүрийн хүрээ юм. Бурханы авралаар ч гэх юм уу, эсвэл гай болж ч гэх юм уу бидэнд бас нөлөөний хүрээ гэж бий. Энэ бол миний нөлөөлж чадах бүх зүйлсийг хэлж байгаа юм. Жишээлбэл би өөрийн хэрэглээний усаа гамтай хэрэглэж чадна (эсвэл гамгүй асгаад байсан ч чадна, энэ бол нөлөөлж чадахыг харуулж байгаа юм). Газрын хөрс рүү үл шингэх зүйл асгахгүй байж бас чадна (албаар асгаад байж ч бас чадна), гудамжинд хог хаяхгүй байж чадна (эсвэл шуудайтай хог аваачаад цацчихаж бас чадна) Энэ бичлэгийг блогоороо дамжуулаад танд хүргэж чадна (эсвэл ком дээрээ хадгалаад мартчихаж чадна) гэх мэт.

Хүний нөлөөний хүрээ түгшүүрийн хүрээний дотор байдаг.

Өөрөөр хэлбэл та түгшүүрийнхээ хүрээнд байгаа бүх зүйлд нөлөөлж чадахгүй гэсэн санаа. Та өөрийнхөө цагийг нөлөөнийхөө хүрээнд ажиллах замаар нөлөөний хүрээгээ томруулмаар байна уу, эсвэл нөлөөний хүрээнийхээ гадуур сачий чинь хүрэхгүй зүйлсийн тухай бодоод түгшээд суугаад байх уу? Нөлөөний хүрээндээ төвлөрч ажилласанаар та түгшүүрийн хүрээтэйгээ тэнцүү болтол нь тэлж чадна. Баабарын хэлээд байсан оймсныхоо асуудлыг шийдэж чадахгүй жижигхээн нөлөөний хүрээтэй байж хойд мөсөн далай хайлж байна гэнэ яанаа гээд л битгий давхиарай гэж захиад байдгын цаад нарийн учир энэ бололтой.

Энэ ном бүхэлдээ маш цогц үзэл санааг өгүүлсэн байна. Тухайлбал хувь хүн өөрийн зан чанар, баримталж буй зарчимууд дээрээ ажиллаж цэгцлэсэнээр өөрийгөө амжилт бүтээлийн замаар уриалан дуудах боломжтой болно. Үүнд туслах гарын авлага болохуйц дорвитой барьцтай нягт нямбай бүтээл болжээ. Дээр өгүүлсэн бие даасан хүн болох ба харилцан хамаарсан хоршил бий болгох хоёр зорилт, түгшүүрийн хүрээ, нөлөөний хүрээ зэрэг олон олон чухал ойлголтууд хоорондоо хэрхэн уялдаж байгааг, түүнчлэн өдөөлт ба түүнд зориулсан хариу үйлдэл хоёрын дунд бидний төдийлөн анзаардаггүй маш чухал орон зай байдаг. Өөрөөр хэлбэл таныг тэнэг гэж хэлсэний төлөө дэлбэртэлээ уурлахуу эсвэл яагаад тэгж хэлэв гэдгийг эргэцүүлэх үү гэдгийг бодох цаг танд бий. Үүнийг хэрхэн ашиглаж сурах тухай энэ номноос уншиж мэдээрэй.

Номын болон зохиолчийн тухай бусад линкүүд:

http://ganbaa.blogspot.com/2006/11/blog-post_10.html

http://baatarchuluun.blogspot.com/2007/07/blog-post_2777.html

http://erhem.blogspot.com/2010/01/blog-post.html