Сураг ажиг

Хэдэн жилийн өмнөөс дуулдаж эхэлсэн нэгэн сонирхол татаад буй кино прожект бол Вулф Тотем юм. Ийм нэртэй Хятадын зохиолчийн бичсэн ном дээр үндэслэн хийх бөгөөд номны талаар дуулаагүй байгаа бол товчхондоо 1966-76 оны хооронд болсон Хятадын соёлын хувьсгалын үед нэгэн Хан оюутан бослогод оролцсон тул Өвөр Монголын тал нутагт "цөлөгдөнө". Тэрээр малчин айлд туслахаар хамт амьдрах бөгөөд тэнд байх хугацаандаа монгол хүмүүс байгаль орчинтойгоо хэрхэн зохицож амьдардгийг Хан хүний үүднээс сониучирхан судлах бөгөөд, зохиолын гол баатар болох тал хээрийн чонон сүрэг, чонын амьдрах арга ухааны талаар малчдаас суралцаж мэднэ. Хэдийгээр чоно малчдын хотонд байнга ирж хоньруу дайрах ч малчид үүнийг байгалийн жам ёсны зүйл хэмээн хүлээн авч тэр ч бүү хэл чоныг тахин шүтдэг нь сонин санагдсан байх. Ингээд хэдэн жилийн дараа Хятадын засгийн газрын бодлогын дагуу тал нутгийн малчдыг хүчээр суурин амьдралтай болгож, бэлчээрийг тариалангийн талбай болгож, чоныг устгах компанид ажил зохион байгуулна. Хан нөхөр энэ бүгдийн эсрэг хэдэн нөхдийн хамт эсэргүүцэж байсан хэдий ч болдог юм болдгоороо л болов. Эцэст нь байгалийн тэнцэрт байдал алдагдсан учир өнөөгийн цөлжилтөнд нөлөөлжээ гэдгийг хэлэхийг зорьсон болтой. Энэхүү номны дотооддоо алдартай болсоны нэг гол учир нь тэрээр Хан үндэстэн хэдий ч номоороо дамжуулж нутаг нэгтнүүдээ, ялангуча төр засгаа нилээн шүүмжилж бичсэнд оршино. Ерөөсөө л Хан хүн бол хонь шиг, Монгол хүн бол чоно шиг гээд шулуухан хэлчихсэн. Ингэснээрээ тэр Хан хүмүүсийг доромжлох гээгүй харин ч чоно шиг болцгооя гэж уриалж бичсэн ном гэж би хувьдаа бодсон. Тийм ч учраас Хятадын бизнесийн салбарынханы дунд хурдтай тархаж "чоно шиг удирдах стратеги", "чоно менежмент" зэргийг бий болгоход хүргэсэн байх. Орчин үеийн Хятадууд овсгоотой л юм. Хэрвээ хориод жилийн өмнө тэр энэ номоо хэвлүүлсэн бол яаж хүлээж авах байсан бол?
Харин гадаадад буюу барууныханд үнэлэгдэж буй нэг зүйл нь экологийн тэнцвэрт байдлыг алдагдуулж байгааг хүчтэй шүүмжилсэн байдал нь. Одоо цагт байгалийн дулаарал, экологийн тэнцвэр, амьтадын эрх зэрэг хүрээний асуудлууд л тэдний нэн тэргүүний сонирхолд байдгаас хойш аргагүй байх. Ямартаа ч энэ номоор хэрхэн кино бий болохыг чих тавин хүлээж сууна.

Энэхүү ном дээр (албан бусаар, өврийн улаан номны дараа орохоор их хэвлэгдсэн юм гэсэн базарваань) үндэслэн хийх киног Францын нэрт найруулагч Жан Жак Аннауд найруулахаар болжээ. Уг нь жилийн өмнө Peter Jackson (Tolkien-ий гурвал зохиолыг амьлуулагч) кино хийх эрхийг худалдаж авсан гэж байсан боловч эцэстээ Франц найруулагч дээр буусан болтой. Би хувьдаа тэр нь ч дээр гэж бодож байна. Нэгдүгээрт, Peter Jackson бол CGI-аар жонглёрддог хүн, удаан үйл явдалтай, хөдөө тал нутгийн эгэл жирийн амьдралыг харуулсан ийм зохиолыг арван минут тутам сүрэг чоно-хоттой хоньруу дайрч байгаа эсвэл бүлэг анчид-сүрэг чоно авлаж байгаа байдлаар маш олон эффект оруулаад л ... мэдээж чоно нь жирийнх биш байна, магадгүй хоёр дахин том биетэй, соёотой. Эсвэл бүр шал өөр төрлийн гол дүрүүд нэмэгдэж оруулах байх. Кинг Конг-ийг яаалаа даа мань эр, динозавр гараад ирэхэд би лав гайхаагүй. Товчхондоо бол энэ ном бол түүний масс-д зориулж хийдэг genre биш. Харин нөгөө талаас, найруулагч Annaud бол амьтадтай кино хэд хэдийг хийсэн (жинхэнэ амьтад буюу The Bear болон Two Brothers: барын бамбарын талаар), мөн алдарт "Төвдөд өнгөрүүлсэн долоон жил" киног найруулсан найруулагч. Түүгээрээ ч Хятадын засгийн газартай шөргөөцөлдөөд авсан хүн. Тийм ч учраас ямар нэг улс төрийн зорилгогүйгээр зүгээр л хүн болон байгаль амьтадтай харилцах харилцааг байгаагаар нь ямар нэг илүү дутуу зүйлгүйгээр кино зохиол болгож чадах байх. Тэртэй тэргүй Хятадын нутаг дэвсгэр дээр хийх кино яаж ч хичээгээд хятадуудыг муулж чадахгүй. Бидэнд ч бас тийм зүйл хэрэггүй.
Сураг дуулахнээ кинонд тоглуулах чоноо жил гаран хугацаанд дасгалжуулж байгаа гэсэн.
Харин энэ ном болон кино бидэнд ямар байдлаар хэрэг болж байгаа/болох бол ...